I. 4. Magnetski moment magneta

 

Opće je poznato da se sjeverni pol permanentnog magneta okreće prema sjevernom geografskom polu Zemlje, koji je u stvari južni magnetski pol. Kompas se orijentira zbog Zemljinog magnetskog polja koje djelujući na magnetski moment  magnetske igle stvara  moment sile. Magnetski moment definira se kao umnožak međusobne udaljenosti polova d i jačine  magnetskih polova m, odnosno struje koje teče petljom i njene površine

     (6)   

 

 

p                                                 

B

 

 

 

 

 

 

Na dipol u magnetskom polju djeluje moment sile koja je po definiciji vektorski umnožak magnetskog momenta i magnetskog polja. Dakle, moment sile je

                                                   (7)

                                                (8)

                                          (9)

 

Kad promatramo kompas u ravnotežnom stanju, njegov dipolni moment pm i Zemljino homogeno polje B su paralelni. Momenta sile nema. No, ako zakrenemo iglu za neki kut q, pm više nije paralelan u odnosu na B i zbog međudjelovanja magnetskog momenta igle i vanjskog magnetskog polja nastaje moment sile, koji je jednak:

                        (10)

Ta relacija  daje brojne mogućnosti :

omogućuje da se za poznato magnetsko polje mjereći moment sile  izračuna magnetski  moment nekog nepoznatog magneta omogućava da se za poznati magnetski  moment nekog magneta mjereći moment sile određuje nepoznato magnetsko polje.